Araç Sahiplerinden 'Haciz Oyunu': Yasal Boşluklar ve Dolandırıcılık İddiaları
Ülkemizde ekonomik zorluklar ve borçluluk oranlarındaki artış, ne yazık ki haciz işlemlerini de gündemin üst sıralarına taşıyor. Özellikle araç sahipleri, üzerlerinde haciz bulunan taşıtları için kimi zaman yasal sınırları zorlayan, hatta dolandırıcılık iddialarına yol açan "oyunlara" başvurabiliyor. Son dönemde ortaya çıkan vakalar, araç sahiplerinin hacizli araçlarını icra takibinden kurtarmak veya bu durumdan kar elde etmek için başvurduğu şaşırtıcı yöntemleri gözler önüne seriyor.
Şüpheli Araç' İhbarı ve Parça Sökme Kurnazlığı
Antalya'da ortaya çıkan bir örnek, bu "haciz oyunlarının" ne kadar ileri gidebildiğini gösteriyor. İddialara göre, bazı araç sahipleri, üzerlerinde yakalama ve haciz kararı bulunan araçlarını yediemin otoparkına götürülmeden önce sanayiye götürüyor. Burada aracın motor, iç aksam, koltuklar, tekerlekler ve hatta direksiyon gibi değerli parçalarını söktürüyorlar. Ardından, hurdaya dönüştürdükleri bu aracı yol kenarına park ederek kendileri veya dolaylı yollarla polise "şüpheli araç" ihbarında bulunuyorlar.
Polis ekipleri ihbar üzerine geldiğinde, aracın şasi numarasından yapılan sorgulamada üzerinde haciz kararı olduğu anlaşılıyor ve araç yediemin otoparkına çekiliyor. Ancak otoparka gelen araç, sökülmüş değerli parçaları nedeniyle neredeyse bir hurda yığını halini alıyor.
Bu Oyunun Amacı Ne?
Peki, araç sahipleri neden böyle bir yola başvuruyor? Antalya Otoparkçılar ve Oto Yıkamacılar Derneği Başkanı Hakan Topçu'nun ifadelerine göre, bu "oyun"un birkaç amacı olabilir:
- Borcu Ödeyememe:
- Borcunu ödeyecek gücü olmayan bazı sürücüler, araçtan "ne kurtarırsa kar" olarak görüyor ve söktükleri parçaları satarak bir miktar gelir elde etmeye çalışıyor.
- İhaleye Etki Etme:
- Araç, sökülmüş ve hasarlı olduğu için icra ihalesinde çok düşük bir değerle satılıyor. Bazı borçlular, bu sayede kendi araçlarını veya tanıdıkları aracılığıyla piyasa değerinin çok altında tekrar satın almayı hedefleyebiliyor.
Hukuki Durum ve Önlemler
Bu tür "haciz oyunları"nın hem alacaklıyı zarara uğratma hem de hukuki süreçleri manipüle etme potansiyeli taşıdığı açık. Mevcut yasal düzenlemeler, borçlunun mallarını kaçırmasını veya alacaklıyı zarara uğratmasını engellemeye yönelik hükümler içerse de, bu tür "yaratıcı" yöntemler yeni zorluklar ortaya çıkarıyor.
- İİK m.331 Uyarınca Mal Kaçırma Suçu:
- İcra ve İflas Kanunu'nun (İİK) 331. maddesi, alacaklısına zarar vermek kastıyla mallarını kaçıran, gizleyen veya muvazaalı işlemlerle devreden borçlulara karşı yaptırımlar öngörüyor. Ancak, bu tür bir "parça sökme" eyleminin doğrudan bu madde kapsamına girip girmediği veya ispatı hukuki tartışmalara açık olabilir.
- Yediemin İhlali:
- Araç yediemine teslim edilmeden önce parçalarının sökülmesi, yediemin sorumluluğunun başlamadığı bir anı kapsasa da, aracın haciz kararından sonraki değeriyle oynama girişimi olarak değerlendirilebilir.
- Önlem Çağrıları:
- Antalya Otoparkçılar ve Oto Yıkamacılar Derneği Başkanı Hakan Topçu, bu tür durumlara karşı yasal bir önlem alınması gerektiğini vurguluyor. Araçların sökülmüş halde "hurda" sayılması ve bir daha trafiğe çıkışına izin verilmemesi gibi çözümler gündeme gelebilir.
Araç Haczi Nasıl İşler?
Normalde araç haczinde süreç şu şekilde işler:
- E-Haciz:
- Borçluya ait araçlara ilk olarak trafik kayıtlarına elektronik haciz (e-haciz) şerhi konur. Bu durumda araç satılamaz, rehin verilemez.
- Fiziki Yakalama:
- E-hacizli araç fiziken yakalandığında (trafik denetimlerinde veya ihbarla) yediemin otoparkına çekilir.
- Satış Süreci:
- Alacaklı, hacizden itibaren belirli yasal süreler içinde (taşınır mallar için 6 ay, son düzenlemeyle bazı durumlarda 1 yıl) satış talebinde bulunmazsa haciz düşer. Satış talebiyle birlikte kıymet takdiri yapılır ve araç açık artırma yoluyla icra satış portalında (esatis.uyap.gov.tr) satılır.
Sonuç: Hukuki Boşluklar Kapanmalı
"Araç sahiplerinden haciz oyunu" olarak adlandırılabilecek bu tür girişimler, hem alacaklıların mağduriyetine yol açmakta hem de yargı sisteminin iş yükünü artırmaktadır. Yasal boşlukların hızla tespit edilerek kapatılması ve bu tür dolandırıcılık iddialarına karşı caydırıcı önlemlerin alınması, adil bir ticaret ortamının korunması için büyük önem taşımaktadır. Araç alım satımında ise, alıcıların mutlaka detaylı ekspertiz ve e-Devlet üzerinden araç haciz sorgulaması yapması, mağduriyet yaşamamak adına kritik bir adımdır.
Görüşleriniz bizim için önemli,lütfen bir yorum yapınız